Zastosowanie podwyższonej stawki za tłumaczenie poświadczone tekstów zawierających frazeologię i terminologię specjalistyczną – postanowienie Sądu Najwyższego
W swojej praktyce zawodowej w przypadku kontaktów z organami wymiaru sprawiedliwości tłumacze przysięgli niejednokrotnie spotykają się z odmową przyznania podwyższonej stawki (+25%) za tłumaczenia poświadczone tekstów zawierających frazeologię i terminologię specjalistyczną. Taka dopłata przewidziana jest w § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz.U.2021.261 t.j. z dnia 2021.02.09). Dość naturalnym wydaje się być założenie, że w zasadzie każde tłumaczenie realizowane na zlecenie sądu, Policji lub prokuratury i dotyczące dokumentacji postępowania sądowego lub przygotowawczego zawierać będzie frazeologię i terminologię specjalistyczną. Niestety taka konkluzja nie zawsze jest oczywista dla organów wydających postanowienia o wysokości wynagrodzenia należnego tłumaczowi. Niezwykle trudno znaleźć wypowiedzi judykatury szczegółowo odnoszące się do kwestii zasad ustalania wysokości wynagrodzenia należnego tłumaczowi przysięgłemu. Dlatego też tego typu znaleziska traktować należy jako bardzo cenne.
Poniżej znajdą Państwo postanowienie Sądu Najwyższego, które odnosi się do dawno nieobowiązującego rozporządzenia z 1975 r. w sprawie wynagrodzenia tłumaczy przysięgłych. Jednak tok rozumowania i argumentacji zaprezentowany przez Sąd w tej sprawie, która dotyczyła właśnie zażalenia tłumacza na odmowę zastosowania podwyższonej stawki za tłumaczenie poświadczone tekstów specjalistycznych, może okazać się bardzo pomocny w przypadku dyskusji z organem na tym tle na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów.
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 1976 r., sygn. akt: IV CZ 56/76:
„Rozpoznając zażalenie tłumacza przysięgłego na powyższe postanowienie – Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Paragraf 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 grudnia 1975 r. w sprawie wynagrodzenia tłumaczy przysięgłych przewiduje podwyższenie stawki wynagrodzenia tłumaczy przysięgłych o 50% za tłumaczenie tekstów naukowych, technicznych i specjalistycznych oraz streszczeń prac naukowych.
Właściwe ujęcie słowne wszelkiej dokumentacji stosowanej w obrocie prawnym posiada istotne i doniosłe znaczenie w zakresie łączących się z nią skutków. Redagowanie takiej dokumentacji wymaga ścisłych określeń i nie zezwala na używanie sformułowań wieloznacznych, powszechnie w języku potocznym używanych, ale mających różne znaczenie.
Szczególne wymagania pod tym względem dotyczą pism sądowych co do ich treści, charakteru i znaczenia dla potrzeb toczącego się postępowania. Wprawdzie właściwa redakcja tych pism należy do organu, który je sporządza i wysyła, to jednak i na tłumaczu, przekładającym je na inny język, ciąży obowiązek właściwego doboru słów czy też całych składni językowych dla oddania nie tylko dosłownej treści tłumaczonego tekstu, ale i zamierzonego celu, dla którego dokument został sporządzony.
Zwiększony wkład pracy tłumacza i utrudnienia występujące przy tłumaczeniu pisma uzasadniają zaliczenie ich od tekstów specjalistycznych w rozumieniu § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 grudnia 1975 r. w sprawie wynagrodzenia tłumaczy przysięgłych, za które przysługuje wynagrodzenie zwiększone o 50%.
Do tekstów specjalistycznych, o których mowa w § 2 cyt. rozporządzenia zaliczyć należy w szczególności wszelkie pisma sądowe wysyłane za granicę dla realizacji roszczeń obywateli polskich w międzynarodowym postępowaniu cywilnym.
Skarżący słusznie zatem żądał przyznania mu zwiększonego wynagrodzenia za tłumaczenie z języka polskiego na język niemiecki dokumentacji dotyczącej realizacji roszczenia osoby uprawnionej do alimentów i dostosowanej do wymagań konwencji o dochodzeniu roszczeń za granicą podpisanej w Nowym Jorku w dniu 20 czerwca 1956 r.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy zmienił zaskarżone postanowienie i przyznał tłumaczowi przysięgłemu – zgodnie z jego wnioskiem zażaleniowym – dodatkowo sumę 350 zł za wykonane czynności tłumacza”.